اولین چیزی که خیلی ها بعد از شنیدن نام«طب سنتی»به ذهن‌شان می رسد حجامت است.
حتی بعضی ها طب سنتی را با حجامت یکی دانسته و آن را درمان همه بیماری ها تلقی می کنند. اما آیا این تصورات صحیح است؟
• براساس منابع معتبر طب سنتی ایران، پس از شرح حال گیری، معاینه فرد بیمار و تشخیص سبب بیماری، نوبت به درمان می رسد. درمان از این دیدگاه شامل سه بخش می باشد:
1- تدابیر یا همان اصلاح سبک زندگی
2- استفاده از داروها
3- اعمال یداوی
با ما در ادامه مطلب همراه باشید:
جالب است بدانیم، حکمای ایرانی توجه ویژه ای به اصلاح سبک زندگی داشتند تا حدی که در بسیاری موارد، درمان بیماران صرفا با اصلاح سبک زندگی یا تدابیر بازگشت سلامتی بوده است.
در حال حاضر هم تلاش متخصصین طب سنتی در "گام اول" توجه به تدابیر است. زیرا غالبا هم هزینه کمتری برای بیمار به همراه دارد و هم از "علامت درمانی" جلوگیری می کند.
در قدم دوم تجویز داروهای محدود و ترجیحا ارزان قیمت و در دسترس در راستای گام اول انجام می شود.
قدم سوم، اعمال یداوی یا همان اقداماتی نظیر حجامت، فصد، زالو، ماساژ، بادکش و... هستند.
واقعیت این است که در درمان گام به گام بیماری ها از دیدگاه طب سنتی ایران، در موارد بسیاری اصلا نوبت به مرحله سوم یعنی اعمال یداوی نمی رسد و بیماران با اصلاح سبک زندگی و دارو، درمان می شوند.
بنابراین استفاده نابجا از حجامت و امثال آن، نه تنها منطبق بر منابع طب سنتی نیست، بلکه می تواند عوارض و اثرات سوئی برای بیماران به همراه داشته باشد.
حجامت چندنقطه ای جنبه کلاهبرداری و تجاری دارد
حجامت چند نقطه ای که در فضای مجازی مورد تبلیغ قرار می گیرد، از نظر طب سنتی ایران هیچ گونه پایه و اساس علمی نداشته و فقط دارای جنبه کلاهبرداری و تجاری است.
حجامت به دو نوع خشک (تیغ زده نمی شود و با بادکش انجام می شود) و تر( تیغ زده می شود) بر روی نقاط مختلف بدن انجام می شود، اما هر بار فقط باید در یک نقطه از بدن حجامت انجام شود و نمی توان همزمان این کار را در چند نقطه انجام داد.
وقتی به طور همزمان از چند نقطۀ بدن خون خارج شود ممکن است فرد دچار کم خونی، عفونت، ضعف و عوارض مختلفی شود.
البته انجام حجامت نقطه ای به تنهایی نمی تواند خطرناک باشد مگر اینکه فرد زمینه بیماری خاصی داشته باشد.
حجامت یک روش درمانی مستقل نیست
متاسفانه امروز در جامعه شاهد تبلیغات بسیاری مخصوصا در فضای مجازی درباره اثرات معجزه آسا و عجیب حجامت برای درمان همه بیماری ها هستیم که بخش عمده ای از این ادعاها با منابع اصیل طب سنتی ایران منطبق نیست.
یکی از این ادعاها درمان کمردرد با استفاده از حجامت است. در کتب طب سنتی برای کمردرد دلایل مختلفی از جمله سوء مزاج ها، مشکلات گوارشی ، کلیوی، سیستم تناسلی بانوان و ... ذکر شده است. بنابر این برای همه کمردردها نمی توان یک نسخه واحد پیچید و هر کدام از این انواع کمردرد نیاز به روش درمانی خاص خود دارند.
ذکر این نکته ضروری است که حجامت اصولا چه در این عارضه چه در سایر بیماری ها به عنوان یک روش درمانی مستقل محسوب نمی شود.
در مکتب طب ایرانی ابتدا طبیب شرح حال کامل و جامعی از بیمار و مشکلات او می گیرد ، سپس با کشف علت بیماری به درمان آن می پردازد. چه بسا در برخی افراد طبیب در کنار سایر تدابیر ، از حجامت هم برای درمان کمردرد بهره بگیرد. اینکه این حجامت همراه با خونگیری (حجامت تر) یا فقط بادکش (حجامت خشک) باشد، از موارد تشخیصی و تجویزی پزشک است.
بنابر این متوسل شدن به حجامت برای درمان هر نوع کمردردی کاملا مردود است و بهره گیری از این روش فقط باید توسط طبیب حاذق صورت گیرد تا بیماران دچار عارضه های بعدی و افزایش درد کمر نشود.
پس از حجامت باید چه کنیم؟
شستن موضع حجامت:
تا یکساعت پس از حجامت ، نباید موضع را شست چرا که ممکن است باعث عفونت ناحیه شود .
استحمام:
نباید تا 24 ساعت استحمام کرد زیرا ممکن است باعث تب شود.
غذا خوردن:
یک ساعت پس از حجامت می توان غذا خورد بهتر است؛ افراد دارای مزاج گرم و خشک ، ابتدا کمی انار یا آب آن ، عرق کاسنی با شکر ، کاهوبا سرکه یا سکنجبین ، یا شربت گلاب بخورند و سرد مزاجان کمی شربت عسل ،شربت "به" یا سکنجبین عسلی .
در روز حجامت ، بهتر است غذای کمی خورده شود و آشامیدنی بیشتر مصرف کنند.
همچنین آب میوه ها در فصل گرما توصیه می شود خوردن آب انار پس از حجامت ، باعث زنده شدن خون و نشاط تن می شود.
مصرف غذاهای نمک دار مانند گوشت و ماهی نمک سود تا سه ساعت پس از حجامت ممنوع است و باعث ایجاد بیماری های پوستی چون "بهق" و خارش می شود.
خواب:
نباید بلافاصله پس از حجامت خوابید.
جماع:
تا 24 ساعت پس از حجامت ، باید از نزدیکی جنسی پرهیز نمود.
حرکات نفسانی:
پس از حجامت ، باید از حرکات نفسانی شدید مانند خشم ، و هیجانات عصبی پرهیز نمود.
